Hướng dẫn tự kiểm tra hệ thống điện trong nhà

Hiện nay, cháy nổ do sự cố điện chiếm tỷ lệ cao trong các vụ hỏa hoạn tại gia đình, chung cư, văn phòng và nhà xưởng. Nguyên nhân chủ yếu đến từ hệ thống điện quá tải, rò rỉ điện, chập mạch hoặc thiết bị điện hư hỏng, trong khi nhiều gia đình lại không có thói quen kiểm tra định kỳ.

Việc tự kiểm tra hệ thống điện tại nhà không chỉ đơn giản mà còn giúp phòng ngừa cháy nổ hiệu quả, tiết kiệm chi phí sửa chữa và bảo vệ an toàn cho cả gia đình.

Dưới đây là hướng dẫn cơ bản để bạn có thể tự kiểm tra hệ thống điện trong nhà một cách dễ dàng và an toàn.

🔍 1. Kiểm tra dây điện và ổ cắm

Quan sát vỏ dây điện: Nếu dây bị nứt, bong tróc, đổi màu, cần thay mới ngay.
Không dùng dây điện bị nối tạm hoặc quấn băng keo sơ sài.
Ổ cắm lỏng lẻo, rỉ sét hoặc phát nhiệt khi sử dụng là dấu hiệu cần thay thế.

✅ Mẹo: Nên dùng ổ cắm có công tắc, cầu chì và chống quá tải.

Kiểm tra hệ thống điện

⚠️ 2. Kiểm tra dấu hiệu quá tải

Ổ điện cắm quá nhiều thiết bị cùng lúc có thể dẫn đến quá tải, gây chập cháy.
Nếu bạn ngửi thấy mùi khét, nghe tiếng lạch cạch, hoặc thiết bị bị ngắt điện liên tục, có thể hệ thống đang bị quá tải hoặc rò điện.

✅ Mẹo: Chia đều thiết bị ra nhiều ổ cắm, không dùng “ổ cắm xếp tầng” cho thiết bị công suất lớn (bếp từ, lò vi sóng, máy lạnh…).

🔌 3. Kiểm tra CB (cầu dao, aptomat)

Đảm bảo CB hoạt động tốt, không bị kẹt, gỉ sét hoặc xuống cấp.
Thử bật/tắt CB định kỳ để kiểm tra độ nhạy.
Nếu CB bị nhảy liên tục, hãy ngừng sử dụng thiết bị và kiểm tra mạch điện.

✅ Khuyến nghị: Dùng CB có chức năng chống rò điện (ELCB hoặc RCCB) cho khu vực ẩm ướt như nhà tắm, bếp.

🔥 4. Kiểm tra thiết bị điện thường dùng

Thiết bị cũ, bị hỏng, phát nhiệt hoặc có mùi khét cần được thay mới.
Không dùng thiết bị không rõ nguồn gốc, trôi nổi trên thị trường.
Rút phích cắm thiết bị điện khi không sử dụng để tránh hiện tượng rò điện hoặc cháy âm ỉ.

✅ Lưu ý: Quạt, máy lạnh, tủ lạnh… cần được bảo dưỡng định kỳ để tránh rò rỉ hoặc chập mô-tơ.

🧯 5. Trang bị thiết bị PCCC trong nhà

Bình chữa cháy nên đặt ở các vị trí dễ thấy như bếp, gần cầu dao tổng, phòng khách.
Có thể lắp thêm đầu báo khói, đầu báo nhiệt cho các khu vực như nhà bếp, kho chứa.

📅 6. Thiết lập lịch kiểm tra định kỳ

Thực hiện kiểm tra hệ thống điện ít nhất 6 tháng một lần.
Với nhà cũ trên 10 năm, nên mời thợ điện có chứng chỉ chuyên môn kiểm tra toàn diện.
Khi có sửa chữa điện, chỉ nên thuê đơn vị uy tín, không nên tự ý đấu nối nếu không có chuyên môn.

🔒 An toàn bắt đầu từ ý thức

Nhiều vụ cháy có thể tránh được nếu người dân biết cách tự kiểm tra và phát hiện kịp thời những rủi ro tiềm ẩn trong hệ thống điện. Hãy dành chút thời gian mỗi tháng để kiểm tra, bảo trì – đó chính là cách đơn giản nhất để bảo vệ ngôi nhà thân yêu của bạn.